Aldert Klaas Dijkema

Verzetsheld van Oosterwijtwerd: Aldert Klaas Dijkema

De  moord  op  Aldert  Klaas  Dijkema door de SS

Albert Dijkema Aldert  Klaas  Dijkema  was een  bekende  van  de  SD  te  Delfzijl.  De  jonge landbouwer van boerderij “De Hoop” aan de Damsterweg 41 in Oosterwijtwerd  zat  in  1942 gevangen wegens het helpen  van onderduikers. Op 5 mei  1942  kwam  Aldert  Klaas Dijkema  terug  uit  zijn  gevangenschap  in  Amersfoort en ging onverminderd door met illegaal werk. Zo was hij actief betrokken bij verzetsgroep ’t Zandt  en  een  overval  op  het  distributiekantoor  te  Slochteren.  De buitgemaakte bonnen verborg Dijkema in de stal van zijn boerderij.

Op 21 september 1944 werd het lot van Aldert  Klaas Dijkema bezegeld door een telefoontje van de NSB-burgemeester  Brontsema  aan  Bordeaux.  De  landbouwer zou  zich  schuilhouden  op  de boerderij van de al eerder gedode landbouwer Aldert Derk Omta in Krewerd.  Dijkema  werd  inderdaad aangetroffen  op  de  boerderij  en  overgebracht  naar  het  hoofdkwartier  van  de  SD  te  Delfzijl.
Volgens  de  verklaring  van OberscharführerNeuhäuser  werd  Aldert  Klaas Dijkema  in  Delfzijl  verhoord door  óf  Erwin  Risch  óf  Heinrich  Bordeaux.  Daarna  gaf  de  SD-chef  de  opdracht  aan Neuhäuser  om  Dijkema  die  nacht    “op  te  ruimen”.  Neuhäuser  beweerde  dit  te  hebben geweigerd waardoor het bevel naar Bruins ging. Vervolgens gingen Bruins en Neuhäuser met Dijkema op pad. Bruins zat achterin de auto met Dijkema, de Oberscharführer reed. Op weg naar  Appingedam  ter  hoogte  van  de  Brons  motorenfabriek, stopte  Neuhäuser.  Bruins  en  de arrestant  stapten  uit.  Vervolgens  hoorde Neuhäuser  twee  schoten,  maar  zag niets doordat  het donker was. *

Siert Bruins kwam terug bij de auto en zei: “Je kunt het wel begrijpen, ik heb Dijkema zojuist neergeschoten toen hij wilde vluchten.”

* Arts Siemelink constateerde een schampschot over de kruin, een kogelgat achter het linkeroor en een schotopening links in de hals. De handen van Dijkema zaten in zijn jas. Volgens Siemelink waren de twee SD’ers  zichtbaar trots dat ze Dijkema ‘goed’ hadden geraakt.
bron: NA,CABR toeg. nr. 2.09.09, inv. nr. 402, deeldossier A/1438, verklaringen in de zaak Dijkema.

** Volgens  de kaartenbak van  de  SD  Delfzijl  was  het  echter  Neuhäuser  die  Dijkema  dood schoot. Siert Bruins had tegen een andere SD’er verteld dat  Neuhäuser  het  genadeschot  had gelost. In  een  interview  voor  het  Duitse  televisieprogramma  Panorama  in  2013  bekende Bruins vrijwillig betrokken te zijn geweest bij de moord op Dijkema. Hij ontkende echter de schutter  te  zijn  geweest  en  wees  de  inmiddels  overleden  Neuhäuser  als  dader  aan
bron: NA, CABR toeg. nr. 2.09.09, inv. nr. 402, deeldossier A/1438, verklaringen in de zaak Dijkema

Tijdens de Nationale Herdenking herdenken we de Nederlandse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en oorlogssituaties en vredesmissies nadien.
In Oosterwijtwerd kunnen we “onze eigen verzetsheld” herdenken: Aldert Klaas Dijkema (31 oktober 1907 – 22 september 1944)

Dit verhaal is eerder geplaatst als gewoon bericht door Yolanda van Nieuwkoop op 3 mei 2017. Een van haar bronnen was een afstudeerscriptie aan de RUG van Bart Pleiter Masterscriptie Geschiedenis
Onderwerp: SD – Dienststelle Delfzijl

Reacties zijn gesloten.